Սազայի (Աղաջան Առաքելի Փարոյան, 1843-1919թթ.):   Ծնվել է Նոր Բայազետի Ղշլաղ (Արծվաքար) գյուղում: Հայրը Առաքելն էր, մայրը` հեքիմ Փարոն: Գյուղում դպրոցի բացակայությունը Աղաջանին դրդում է ինքնակրթության: Աշուղություն սովորել է Սևանի Դդմաշեն գյուղում՝ աշուղ Գյուվթարու (Սարգիս) մոտ: 1864թ.-ին աշուղ–վարպետի կոչմամբ վերադառնում է գյուղ: 1865թ-ից մեկնում է ելույթների: Աշուղ Ջիվանու հետ որոշ ժամանակ աշխատում է Թիֆլիսի Կ. Սոնանյանցի  սրճարանում:

  1874թ.-ին վերադառնում է ծննդավայր և շարունակում ստեղծագործել մինչ ի մահ:

  Հայտնի են Սազայու հաղթանակները աշուղ Պայծառեի (1904թ.) և աշուղ Ֆիզայու (1906թ.) հետ աշուղական մրցության մեջ:

  1968թ. Սազային ամուսնանում է և ունենում երեք որդի և երկու դուստր:

  Նրա երգերը հրատարակվել են մահից հետո` «Սազայի և Ենգի», «Ո՜վ Հայաստան» երգարաններում:  Նվագել է քյամանչա:   Հայտնի երգերից են՝ «Սիրահար կանի», «Սոխակ, արևելքից մինչև արևմուտ», «Միթե չգիտես»:

Сазаи (1843-1919)

Сазаи (Агаджан Аракелович Пароян, 1843-1919г.г.). Родился в селе Кшлаг (Арцвакар) Нор-Баязета. Отец – Аракел, мать – знахарь Паро. Отсутствие школы в селе вынуждает Агаджана к самообразованию. Ашугству учился в селе Ддмашен Севана у ашуга Гювтара (Саргис). В 1864г. со званием ашуг-мастер возвращается в село. Начиная с 1865г. ездит на выступления. Вместе с ашугом Дживаном некоторое время работает в кафе К.Сонанянца Тифлиса. В 1874г. возвращается на маленькую родину и продолжает творить до смерти. Известны победы Сазаи в ашугских соревнованиях с ашугом Пайцаре (1904г.) и ашугом Физаи (1906г.). В 1868г. Сазаи женится и имеет трех сыновей и двух дочерей. Его песни были опубликованы после смерти в песенниках “Сазаи и Енги”, “О Армения”. Играл на кяманче. Его известные песни: “Сделает влюбленным”, “Соловей от востока до запада”, “Разве не знаешь”.